شرایط زیست اقلیمی و نقش آن در تشکیل کربن غیرآلی در خاک‌های توسعه یافته بر روی بازالت

نویسندگان

  • احمد حیدری روه مهندسی علوم خاک پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

سابقه و هدف: بررسی مقدارکربن خاک اعم از کربن آلی و کربن غیرآلی (کربنات‌ها)، لازمه مدیریت مناسب کربن خاک در مقیاس جهانی است. تعادل میان بخش‌های مختلف منابع کربن از نظر محیط زیست و کیفیت خاک بسیار حائز اهمیت است. با توجه به اینکه بخش عمده ای از ایران را مناطق خشک و نیمه‌خشک فرا گرفته، منبع کربن غیرآلی خاک می‌تواند در فهم بهتر مباحث علوم خاک بسیار مهم و تاثیرگذار باشد. کربنات‌ها از کانی‌های فراوان در پوسته زمین بوده و تقریبا چهار درصد پوسته زمین را تشکیل می‌دهند. اهمیت کربنات‌ها به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک برای درک پویایی روابط حاکم بر خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک ضروری می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه ویژگیهای ماکرومورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی و تشکیل کربناتها بر روی سنگ بستر بازالتی فاقد کربنات تحت شرایط زیست‌اقلیمی مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. مشخصات مورفولوژیکی کربنات‌ها در هشت خاکرخ واقع در سه منطقه زیست‌اقلیمی خشک، نیمه‌خشک و نیمه‌مرطوب شمال غرب ایران تشریح و سپس خصوصیات میکرومورفولوژیکی در 21 مقطع نازک مطالعه شد. یافته‌ها: نتایج شیمیایی بیانگر افزایش غالب مقدار کربنات کلسیم در هر سه منطقه با افزایش عمق بوده و عمق تجمع کربنات کلسیم نیز با افزایش بارندگی بیشتر می‌شود. تنها منبع کربنات در این خاک‌ها CO2 حاصل از فعالیت زیستی است که امکان تشکیل کربنات‌ها را فراهم آورده ولی به دلیل محدودیت بارندگی‌ها جابجایی آنها محدود به عمق نفوذ آب بوده و خروج کربنات‌ها از نیمرخ خاک روی نمی‌دهد. عوارض خاکساخت کربنات‌ها براساس خصوصیات میکرومورفولوژیک مقاطع نازک گویای غالبیت پوشش‌های کربناتی> گرهک‌های میکریتی> پرشدگی‌های آهک میکریتی و اسپاریتی در حفرات> پوشش‌های زیر سطحی> کلاهک‌ها وآویزه‌ها> پرشدگی توسط کربنات‌های سوزنی شکل می‌باشد. اندازه و فراوانی گرهک‌های میکریتی و پوشش‌های کربناتی از رژیم رطوبتی خشک‌تر (Weak Aridic) به مرطوب‌تر (Typic Xeric) افزایش می‌یابد. بررسی‌های میکروسکوپی وجود تجمعات کلسایت سوزنی شکل را تنها در مقاطع نازک تهیه شده از خاکرخ‌های منطقه نیمه‌مرطوب نشان داد. این عوارض خاکساخت در بررسی‌های صحرایی خاک‌های با فعالیت بیولوژیکی بیشتر به صورت رگه‌ها و شبه میسیلیوم‌ها مشاهده شدند. این تجمعات احتمالا در اثر تجزیه مواد آلی موجود در منافذ و برجای ماندن ترکیبات کلسیمی موجود در دیواره سلول‌های گیاهی و همچنین از کربناتی شدن ریشه‌های مرده گیاهان به وجود آمده‌اند. نتیجه گیری: با توجه به فقدان کربنات در سنگ بستر اولیه، کل کربنات این خاک‌ها پدوژنیک بوده و اسیدی شدن محلول خاک در اثر انحلال CO‌2 منجر به هوازدگی سریع‌تر بازالت و فراهمی کاتیون‌های قلیایی خاکی و در نهایت رسوب کربنات‌ها به اشکال مختلف در خاک می‌باشد. کربنات پودری به شکل پوشش‌های نازک و منقطع در بین قلوه سنگ‌ها موید مراحل ابتدایی تشکیل کربنات در منطقه خشک است. در حالیکه در منطقه نیمه‌خشک وجود گرهک‌های کربناته به مقدار کم در اندازه‌های کوچک مرحله دوم تشکیل کربنات خاکساخت بر طبق مدل گایل را نشان می‌دهد. حضور همزمان کربنات‌های میسیلیومی و گرهک‌های کربناتی به مقدار متوسط تا فراوان و سخت لایه‌های کربناتی (افق پتروکلسیک) درمنطقه نیمه‌مرطوب می‌تواند بیانگر مراحل نهایی توسعه و تکامل کربنات‌ها در این مناطق باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شرایط زیست اقلیمی و نقش آن در تشکیل کربن غیرآلی در خاک های توسعه یافته بر روی بازالت

سابقه و هدف: بررسی مقدارکربن خاک اعم از کربن آلی و کربن غیرآلی (کربنات ها)، لازمه مدیریت مناسب کربن خاک در مقیاس جهانی است. تعادل میان بخش های مختلف منابع کربن از نظر محیط زیست و کیفیت خاک بسیار حائز اهمیت است. با توجه به اینکه بخش عمده ای از ایران را مناطق خشک و نیمه خشک فرا گرفته، منبع کربن غیرآلی خاک می تواند در فهم بهتر مباحث علوم خاک بسیار مهم و تاثیرگذار باشد. کربنات ها از کانی های فراوان...

متن کامل

تغییرات کربن آلی و غیرآلی دراجزاء اندازه‌ای ذرات خاک‌های تشکیل شده در ردیف اقلیمی خشک تا نیمه مرطوب

تغییرات کربن خاک یکی از مهمترین شاخص­های نشان­دهنده تاثیر اقلیم بر تشکیل خاک اسـت. بررسی مقدارکربن خاک اعم از کربن آلی و کربن غیرآلی (کربنات­ها) و تاثیرگذاری آن بر سایر خصوصیات خاک در اقلیم­های مختلف، لازمه مدیریت مناسب کربن خاک در مقیاس جهانی بوده و تعادل میان بخش­های مختلف منابع کربن از نظرمحیط زیست بسیارحائز اهمیت است. در این تحقیق کربن آلی و غیرآلی کمپلکس شده با ذرات اولیه (در ابعاد شن، سیل...

متن کامل

تغییرات کربن آلی و غیرآلی دراجزاء اندازه ای ذرات خاک های تشکیل شده در ردیف اقلیمی خشک تا نیمه مرطوب

تغییرات کربن خاک یکی از مهمترین شاخص­های نشان­دهنده تاثیر اقلیم بر تشکیل خاک اسـت. بررسی مقدارکربن خاک اعم از کربن آلی و کربن غیرآلی (کربنات­ها) و تاثیرگذاری آن بر سایر خصوصیات خاک در اقلیم­های مختلف، لازمه مدیریت مناسب کربن خاک در مقیاس جهانی بوده و تعادل میان بخش­های مختلف منابع کربن از نظرمحیط زیست بسیارحائز اهمیت است. در این تحقیق کربن آلی و غیرآلی کمپلکس شده با ذرات اولیه (در ابعاد شن، سیل...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 5

صفحات  47- 65

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023